بیوسنتز نانوذرات نقره با استفاده از گیاه زنده و عصاره ی بذر ماریتیغال

نانوتکنولوژی در ارتباط با سنتز و کاربرد ساختارهایی است که حداقل در یک بعد، مقیاس نانو دارند. این نانوساختار ها به دلیل دارا بودن ویژگی های جدید فیزیکی، شیمیایی و زیستی، کاربرد گسترده ای در علوم مختلف داشته و استفاده از آنها روز به روز در حال گسترش است. بنابراین نانوتکنولوژی به عنوان یک فناوری شدیداً بین رشته ای، سریع ترین نرخ توسعه را در بین شاخه های مختلف علوم دارد. نانوبیوتکنولوژی یکی از بهترین پیوند هایی است که بخش عمده ای از تحقیقات را به خود اختصاص داده است. نانوذرات فلزی از جمله مهمترین نانوساختار ها به شمار می روند. روش های فیزیکی و شیمیایی از جمله روش های معمول برای سنتز نانوذرات می باشند اما جلوگیری از کاربرد مواد سمی در این روش ها اجتناب ناپذیر است. امروزه نیاز ضروری به توسعه روش های سازگار با محیط زیست برای سنتز نانوذرات فلزی احساس می شود، بنابراین یک رویه امید بخش برای رسیدن به این منظور، بهره برداری از پتانسیل منابع زیستی در طبیعت است. در طی سالیان گذشته قارچ ها، باکتری ها، ویروس ها و گیاهان برای ساخت نانو ذرات غیر سمی با صرف هزینه کمتر و مصرف انرژی کارآمدتر مورد استفاده قرار گرفته اند. استفاده از گیاهان و محصولات گیاهی به عنوان منابع پایدار و تجدیدپذیر در سنتز نانوذرات نسبت به روش های میکروبی که به دلیل استفاده از کشت های میکروبی گران تمام می شوند، مقرون به صرفه تر است. گیاهان همچنین قادرند سطوح بسیار کم فلزات را جذب و در بافت های خود در مقایسه با روش های شیمیایی که در مقادیر کم فلزات ناکارمد می باشند، تجمع دهند. در روش های سنتز بیولوژیک، موجودات زنده نانو ذرات را داخل سلول های خود و یا در خارج سلول هایشان تجمع می دهند. چندین گیاه به صورت موثر و سریع برای تولید خارج سلولی نانوذرات مورد استفاده قرار گرفته اند. گیاهان مختلفی از جمله کافور، یونجه، شمعدانی، یولاف، زیتون تلخ، تمبر هندی، انگور فرنگی، آلوئه ورا و گشنیز برای بررسی سنتز نانو ذرات مطالعه شده اند. در سنتز نانوذرات فلزی توسط عصاره گیاهان حضور متابولیت های ثانویه مختلف، آنزیم ها، پروتئین ها و یا سایر عوامل کاهنده و ترکیبات انتقال دهنده الکترون اثبات شده است. نانوذرات نقره که بوسیله تکنیک های مختلف سنتز می شوند بدلیل کارایی شان درزمینه های مختلف از جمله کاتالیز، سنسور و زمینه های درمانی مورد توجه می باشند. به محض رسیدن به سایز نانو، مشابه سایر نانومواد دیگر و در اثر خاصیت ناشی از سایز کوچک، ذره نقره ویژگی های فیزیکو شیمیایی و فعالیت بیولوژیکی منحصر به فردی از خود بروز می دهد. این خصوصیات متمایز باعث کاربردی شدن نانو ذره نقره درعلم پزشکی از جمله زمینه های ضد میکروبی، اثرات ضد التهابی و از بین بردن سلول های سرطانی شده است. ماریتیغال یا خارمریم گیاهی است یکساله از تیره ی کاسنی (asteraceae) با نام علمیsilybum marianum و نام انگلیسی milk thistle. در آب و هوای گرم با خاک سبک شنی می روید. دانه های ماریتیغال دارای فلاونولیگنان های ارزشمندی است که تحت عنوان سیلیمارین شناخته می شوند. این فلاونولیگنان ها ضد مسمومیت های کبدی هستند و در مقابل عوامل مسموم کننده از کبد محافظت می کنند. از دیگر کاربرد های اصلی دارویی آن می توان به کاهش کلسترول، خواص آنتی اکسیدانی و جمع کننده ی رادیکال های آزاد، محافظت سلول در برابر آسیب های شیمیایی شامل سموم محیطی، کاهش پراکسیداسیون لیپیدی، جلوگیری از بروز اختلالات یادگیری و حافظه بر اثر مصرف الکل و خاصیت ضد سرطان پروستات اشاره کرد. روغن بذر خارمریم شفافیت دست و صورت و رفع خشکی پوست را به همراه دارد و در هموروئید و اسپاسم مفید است و مالیدن آن بر روی کلیه ها باعث رفع درد آنها می شود. در این پژوهش بیوسنتز نانوذرات نقره به وسیله ی عصاره ی بذر و گیاه زنده ماریتیغال بررسی شده و تعیین شکل و اندازه نانوذرات بیوسنتز شده انجام می شود. شرایطی همچون دما، زمان، غلظت عصاره ی بذر و غلظت نیترات نقره مورد ارزیابی قرار می گیرد. با دستیابی به این هدف می توان از گیاه ماریتیغال به عنوان منبع جدید و کارخانه ی طبیعی برای بیوسنتز آسان، مقرون به صرفه، پاک و دوست دار محیط زیست نانوذرات نقره استفاده کرد.